Στην ταινία του Κουστουρίτσα Underground (1995) ένα από τα κεντρικά της σημεία είναι όταν αφηγείται ότι το 1941 όταν οι Γερμανοί βομβάρδισαν το Βελιγράδι, μια ομάδα ανθρώπων έντρομων κρύφτηκε στα καταφύγια. Εκεί μέσα στα καταφύγια, όσο κρύβονταν για να αποφύγουν τους βομβαρδισμούς και τον πόλεμο που μαινόταν, μετά από λίγο καιρό άρχισαν να διαμορφώνουν μια νέα κοινωνία προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Η επαφή με τον έξω κόσμο δεν υπήρχε παρά μόνο μέσω του Μάρκο που τους οργάνωσε και τους έπεισε ότι όσο βρίσκονται μέσα στα καταφύγια θα τους έφερνε πρώτες ύλες για να κατασκευάζουν όπλα για τις ανάγκες του αντιστασιακού αγώνα. Τα χρόνια περνούσαν και ο Μάρκο τους τόνιζε ότι ήταν σημαντικό, όσο διαρκούσε ο πόλεμος, να εργάζονται για την τελική νίκη. Έτσι, από το 1941 έως το 1992 έμειναν κλεισμένοι στα καταφύγια πιστεύοντας ότι υπήρχε πόλεμος και θα διακινδύνευαν τη ζωή τους αν τολμούσαν να βγούνε έξω από τα καταφύγια....Η ανθρωπότητα σήμερα κινδυνεύει να μείνει στα καταφύγια, αν δεν επαγρυπνεί για εκείνους που θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν αυτόν τον πόλεμο, ενώ ο πόλεμος θα έχει τελειώσει, πειθόμενη από τους κάθε λογής Μάρκο ότι ο πόλεμος συνεχίζεται.

Τριαντάφυλλος Σερμέτης